Nhận biết tam thất bắc, tam thất nam

PHÂN BIỆT TAM THẤT NAM VÀ TAM THẤT BẮC

Đặc điểm nhận dạng từng loại:

Nhận dạng tam thất bắc:

• Có tên khoa học là Panax Notoginseng ngoài ra còn có các tên khác: Sâm tam thất, điền thất, kim bất hoán.
• Thân: Là loại cây thân thảo thuộc họ nhân sâm, phần thân khá nhỏ cao trung bình khoảng 50cm
• Lá: hình lưỡi mác viền có răng cưa màu xanh đậm có lông cứng, mỗi lá có từ 3 - 7 lá chét.
• Hoa: mọc từng chùm màu xanh, nụ hoa có dược tính cao hơn hoa đã già.
• Quả: chín màu đỏ, mỗi quả có 2 hạt màu trắng.
• Củ: có màu đen, xám hoặc vàng tùy theo điều kiện thổ nhưỡng, vỏ ngoài sần sùi nhiều mấu, sọc nhăn, và khá cứng. Bên trong có màu vàng xám phân tách 2 lớp rõ ràng: lõi và vỏ, mùi thơm nhẹ vị ngọt đắng.

Nhận dạng tam thất nam:

Tên khoa học là Stahlianthus Thorelii Gagnep thuộc họ gừng, tên gọi khác: Cẩm địa la, thiền liền tròn, ngải máu, ngải năm ông, tam thất gừng, khương tam thất.

• Thân: Không có thân.
• Lá: Là loại lá đơn mọc trực tiếp từ phần dễ nằm ngang dưới đất, có màu  lục, lục pha nâu hoặc xanh tía. Lá mọc hướng lên trên có khi dài tới 25cm.
• Hoa: Mọc từ gốc, cuống hoa dài 6 đến 8cm, màu trắng và hồng vàng xen lẫn, mùa hoa vào khoảng tháng 4 tháng 5 hằng năm. Chưa có tài liệu nào ghi nhận sử dụng hoa cẩm địa la trong YHCT.
• Củ: Hình trứng nhỏ như trứng chim, màu trắng có vằn ngang và cứng, bên trong có màu trắng ngà. Củ mọc thành từng chuỗi. Vị cay, đắng nhẹ tính ôn.

Thành phần và tác dụng dược lý:

Tam thất bắc:

Là loại dùng nhiều trong Đông Y để chữa bệnh và điều trị bệnh cũng như tăng cường sức khỏe. Thành phần chính là 2 hoạt chất: Saponin và Flavonoid.

Saponin: Là hoạt chất quan trọng giúp giảm đau tiêu xưng, Saponin xuất ra hợp chất tác động tới hệ thần kinh, hệ nội tiết, hệ miễn dịch có tên là Ginsenosides.

Flavonoid: Tăng cường sức đề kháng, giảm đau tiêu viêm, làm chậm quá trình lão hóa tế bào.

Công dụng dược lý: Tiêu ứ huyết, tiêu sưng, cầm máu, bổ máu, chống lão hóa, phòng ngừa và điều trị ung thư, điều hòa kinh nguyệt, điều hòa đường huyết, tăng cường sức khỏe tim mạch.

Tam thất nam:

Thành phần chính có trong tam thất gừng gồm có: Caumarin, Polysacharid, Flavonoid màu tím đỏ.

Công dụng dược lý: Thông kinh, hoạt huyết, tán ứ, tiêu thũng, hành khí chỉ thống, điều trị trấn thương, phong thấp, đau nhức xương, điều trị thổ huyết, chảy máu cam, kinh nguyệt quá nhiền, điều trị trùng độc cắn và rắn cắn, điều trị chậm kinh xấu máu, điều trị tiêu hóa kém nôn chớ ..

Lưu ý: Tam thất bắc và tam thất nam là 2 loại thảo dược khác nhau, không phải là 1 như nhiều người vẫn nghĩ. Do đó cần hiểu và phân biệt được 2 loại tam thất này để chữa bệnh và điều trị bệnh hiệu quả nhất, tránh nhầm lẫn gây ra hậu quả đáng tiếc.

Cảm ơn các bạn đã quan tâm!

Thảo Mộc Xanh.